Οι μικροί Ακρίτες

Το σενάριο αυτό γράφτηκε με σκοπό να σας προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες και γνώσεις για μια λαμπρή σελίδα της βυζαντινής ιστορίας, όπως είναι εκείνη των Ακριτών. Οι Ακρίτες, οι οποίοι υπήρξαν φρουροί των «άκρων» της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, πρόσφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στο κράτος και γι' αυτό ο λαός μας τους ύμνησε στην ποίησή του, που μεταδίδεται ακόμη και στις μέρες μας.

Ο όρος ακρίτης, που τον χρησιμοποιούμε μέχρι και σήμερα, σημαίνει το στρατιώτη που φρουρεί τα σύνορα, αλλά και τον κάτοικο μιας παραμεθόριας περιοχής. Το βυζαντινό ακριτικό σύστημα, που πρώτος οργάνωσε ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, είχε ως πρότυπο το ρωμαϊκό σύστημα. Οι Ρωμαίοι, οι οποίοι έκτιζαν κάστρα στα σύνορα της αυτοκρατορίας τους, είχαν ιδρύσει και ειδικά στρατιωτικά σώματα για τη φρούρησή τους. Το ακριτικό αυτό σύστημα τελειοποιήθηκε στο Βυζάντιο, ιδιαίτερα για τα ανατολικά σύνορα. Ο πρωτακρίτης, που ήταν πάντα ένας γενναίος στρατιωτικός, είχε γη δική του, αλλά και την υποχρέωση να την προστατεύει από τους εχθρούς. Ταυτόχρονα όμως προστάτευε και την αυτοκρατορία. Οι πρωτακρίτες έπαιρναν μισθό που λεγόταν ρόγα και διατηρούσαν με δικά τους έξοδα ένοπλα σώματα.

Κοιτίδα του βυζαντινού ακριτισμού ήταν η Καππαδοκία. Από εκεί οι Ακρίτες εξαπλώθηκαν στην Αρμενία, στην Κιλικία και τη Μεσοποταμία. Η ακμή του ακριτισμού συμπίπτει με τις επιδρομές των Αράβων τον 7ο, 8ο, 10ο και 11ο αιώνα. Όταν όμως ο Νικηφόρος Φωκάς συνέτριψε τους Σαρακηνούς, ήταν πολύ φυσικό να αδυνατίσει και ο ακριτισμός, που η παρακμή του επεκτάθηκε, όταν ο Κωνσταντίνος ο Μονομάχος φορολόγησε τους ακρίτες. Έτσι η φύλαξη των συνόρων παραμελήθηκε και οι Σελτζούκοι Τούρκοι δεν αναχαιτίστηκαν, όπως είχε γίνει με τους Άραβες, και ξεχύθηκαν στη Μικρά Ασία, δημιουργώντας τις συνθήκες για την παρακμή της αυτοκρατορίας, η οποία σταδιακά, ύστερα από αιώνες, οδήγησε στην κατάλυσή της.

  1. ΟΜΑΔΑ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ( δείτε τα φύλλα εργασίας)
  2. ΟΜΑΔΑ ΓΕΩΓΡΑΦΩΝ ( δείτε τα φύλλα εργασίας)
  3. ΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ( δείτε τα φύλλα εργασίας)

    Κάντε κλικ στο εικονίδιο Συνοδευτικό υλικό για τα φύλλα εργασίας για να δείτε τα βοηθητικά κείμενα για τα εκπαιδευτικά σενάρια.
 
© 2007 Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Επιστροφή στον αρχικό κατάλογο επιλογών