Η συστηματική και οργανωμένη μετανάστευση από τις ελληνικές πόλεις-κράτη προς τη δυτική Μεσόγειο, το βόρειο Αιγαίο, τον Ελλήσποντο και τον Εύξεινο Πόντο που ξεκίνησε γύρω στα μέσα του 8ου αι. π.Χ., διήρκεσε μέχρι τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. και είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την ίδρυση μεγάλου αριθμού ελληνικών αποικιών.