Ο Αριστοτέλης εξετάζει το θέμα της κοινοκτημοσύνης
και ασκεί κριτική στον Πλάτωνα, που είχε υποστηρίξει
ότι η κοινοκτημοσύνη στην τάξη των φιλοσόφων και των
φυλάκων ενισχύει τους δεσμούς των πολιτών και το ενδιαφέρον
τους για την πόλη. Η κοινοκτημοσύνη μάλιστα στην πλατωνική
πολιτεία εκτείνεται όχι μόνο στην περιουσία αλλά και
στις γυναίκες και τα παιδιά.
Η κοινοκτημοσύνη, υποστηρίζει ο Σταγειρίτης
φιλόσοφος, έχει αρνητικά αποτελέσματα
για την πόλη διότι:
· Οι πολίτες δείχνουν λιγότερο ενδιαφέρον
γι’ αυτό που είναι κοινό σε όλους·
αντίθετα φροντίζουν και ενδιαφέρονται γι’ αυτό
που αισθάνονται δικό τους.
· Δημιουργούνται έριδες ανάμεσα σε αυτούς
που δουλεύουν και σε εκείνους που δεν είναι εξίσου
εργατικοί, αφού αμείβονται εξίσου και
οι δύο κατηγορίες.
· Η κοινοκτημοσύνη δεν επιτρέπει στους
πολίτες να αναπτύξουν την αρετή της «ελευθεριότητος»
(=της γενναιοδωρίας) προς τους συμπολίτες τους
καθώς και την αρετή της «σωφροσύνης»
(=της εγκράτειας). |
Ο Αριστοτέλης όμως δεν είναι υπέρ ενός άκρατου ατομικισμού·
από τη μια δέχεται την ατομική ιδιοκτησία,
από την άλλη όμως τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει
μια κοινή χρήση στα αγαθά, με τρόπο που θα
ορίσει ο νομοθέτης, και επικροτεί θεσμούς
που προάγουν τη συλλογικότητα, όπως τα συσσίτια.
|
|
